WAB toepassen in de bouw, tips voor werkgevers

De Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) heeft grote gevolgen voor werkgevers in de bouw. Wat gaat er veranderen? En hoe pas je de WAB toe? Een stappenplan voor ondernemers in de bouw.

In de bouw wordt veel gewerkt met zzp’ers, oproepkrachten, uitzendkrachten en payrollers. De overheid wil de groei van dit soort flexibele arbeid aan banden leggen en vast bouwpersoneel weer aantrekkelijk maken. De WAB moet daarvoor zorgen.

Wat is de WAB?

De Wet arbeidsmarkt in balans is een pakket met aanpassingen van bestaande wetten. Deze nieuwe regels moeten het voor werkgevers mogelijk maken om personeel in dienst te nemen zonder daarbij grote risico’s te lopen.

Let op

De meeste wijzigingen door de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) gaan al in op 1 januari 2020.

WAB toepassen in de bouw, 6 stappen

Hoe kun je de wijzigingen uit de WAB toepassen binnen jouw bouwbedrijf? Volg de volgende zes stappen.

Stap 1. Personeelsstrategie aanpassen

Door de wijzigingen in de WAB wordt het duurder om flexibel personeel in te zetten. De risico’s rondom vast personeel worden juist kleiner.

Dat vraagt mogelijk om een aanpassing van je strategische personeelsplanning. Bedenk goed: Welke werknemers heb ik nu en in de toekomst nodig? Wat gaat dat kosten? Wat zijn de risico’s?

• Ontslag eenvoudiger
  Door de aanpassingen in het ontslagrecht loop je minder risico met werknemers die bij jou onder contract staan. Door de WAB is ontslag ook mogelijk als er sprake is van een optelsom van omstandigheden. Dit noemen ze de cumulatiegrond.
• Meer tijdelijke contracten
  Je mag iemand vanaf 2020 weer drie tijdelijke contracten aanbieden in drie jaar tijd. Hierdoor hoef je minder snel iemand een contract voor onbepaalde tijd te geven. Je zit dus minder snel ‘vast’ aan een werknemer.

Tip

Werknemers die bij jou onder contract staan, hebben wel recht op loondoorbetaling bij ziekte. Beperk dit risico: voorkom hoge verzuimkosten en extra ‘gedoe’.

Stap 2. Arbeidscontracten controleren

Kijk goed welke impact de WAB heeft op nieuwe en bestaande arbeidscontracten. Zo zijn er enkele belangrijke nieuwe regels voor oproepcontracten:

• Iemand met een nulurencontract of een min-maxcontract is vanaf 2020 alleen verplicht te werken als je hem minimaal vier dagen van tevoren oproept.
• Zeg je een oproep tot werken korter dan vier dagen van tevoren af, dan moet je de oproepkracht toch uitbetalen.
• Bij voortzetting of verlenging van het contract moet je minimaal dezelfde arbeidsuren beloven als het jaar ervoor. Dit kun je doen in een nieuw contract of per brief.

Tip

Ook bij de verlenging van een arbeidscontract is het slim om na te gaan of er niet iets staat in het contract dat botst met de nieuwe regels in de WAB.

Stap 3. Juiste WW-premie betalen

Vanaf 1 januari 2020 is er een lage en een hoge WW-premie. Je moet bij de loonaangifte de juiste WW-premie afdragen.

• De lage WW-premie pas je toe op alle werknemers met een vast contract (arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd), behalve als het een oproepcontract is.
• De hoge WW-premie pas je toe op alle andere werknemers. Dus degenen met een tijdelijk contract, oproepcontract of een ander flexibel contract.
• Het verschil tussen de hoge en de lage WW-premie is 5 procentpunt. De premiepercentages worden jaarlijks opnieuw vastgesteld. Meer informatie over de hoge en lage WW-premie vind je op de website van de Rijksoverheid.

Stap 4. Payrolling herzien

Als je werknemers inzet via payrolling moet je goed opletten. Overleg met het payrollbedrijf welke maatregelen zij hebben genomen en maak duidelijke afspraken, want:

• Onder de WAB krijgen payrollers die bij jou werken bijna dezelfde status als je eigen werknemers. Zij hebben recht op dezelfde primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, behalve het pensioen. Het pensioen wordt door het payrollbedrijf geregeld.

Let op

Uitzendkrachten in de bouw hebben ook recht op gelijk loon en secundaire arbeidsvoorwaarden. Dit wordt de inlenersbeloning genoemd.

Stap 5. Ontslagprocedure aanpassen

Omdat het ontslagrecht wordt aangepast, heeft dit ook impact op de ontslagprocedure binnen je bedrijf. Het wordt nu iets eenvoudiger om een werknemer te ontslaan. Je kunt daardoor eerder de gang naar een rechter overwegen. Laat je hierover altijd goed informeren door een jurist.

Tip

Blijf wel een zo volledig mogelijk ontslagdossier opbouwen. Hoe meer bewijsmateriaal er is, hoe groter de kans dat een ontslag wordt goedgekeurd door de rechter.

Transitievergoeding
In veel gevallen moet je een transitievergoeding betalen bij ontslag. Door de WAB zijn er vanaf 2020 een paar aanpassingen die je moet doorvoeren bij de berekening van de transitievergoeding, namelijk:

• Je werknemer heeft al vanaf zijn eerste werkdag recht op een transitievergoeding, ook tijdens de proeftijd.
• Voor elk jaar dienstverband betaal je een derde bruto maandsalaris aan transitievergoeding. Dit geldt ook voor de jaren na tien jaar dienstverband.

Stap 6. Informeer je personeel

Controleer je personeelshandboek en pas de tekst aan, waar nodig. Maak een versie voor 2020 en informeer je personeel over de aanpassingen.

Als er aanpassingen moeten komen in de individuele arbeidscontracten van je werknemers, is het zaak op tijd in gesprek te gaan, zodat je vanaf 1 januari 2020 rechtsgeldige contracten hebt.

WAB en de bouw-cao

In de verschillende bouw-cao’s worden de regels van de WAB verder uitgewerkt. Het kan zijn dat de regels iets afwijken van de landelijke wetswijzigingen. Deze afwijkingen zullen altijd ten gunste zijn van je werknemers.

Kijk dus goed wat er in de voor jou geldende cao geschreven staat en pas die regels toe. De overkoepelende cao Bouw & Infra wordt in 2020 vernieuwd. Deze zal maatgevend zijn voor veel bedrijven in de bouw.

In de strijd om bouwpersoneel is goed werkgeverschap belangrijker dan ooit. Zorg dus dat je de WAB op tijd en correct toepast. Daarmee zul je je huidige team tevreden houden en kun je nieuwe werknemers aantrekken.